Là một công ty tư vấn trong lĩnh vực quản trị nhân lực, trong các năm qua, DTK Consulting đã được đối tác tín nhiệm trong tuyển dụng nhân sự quản lý cấp cao, cấp trung và chuyên môn, kỹ thuật. Một khu vực DTK Consulting đã dành nhiều thời gian cho công việc tuyển dụng là các công ty sản xuất đặt tại các khu công nghiệp Vĩnh Phúc, một tỉnh sát với Hà Nội. Nếu đứng từ góc độ nền kinh tế vĩ mô, các nhà máy tại các khu công nghiệp là nơi sản xuất ra phần lớn của cải vật chất (hàng công nghiệp, hàng tiêu dùng) và có khả tăng tạo công ăn việc làm cho một số lớn người lao động. Tuy nhiên, qua thực tế, DTK Consulting nhận thấy có khá nhiều thách thức cho cả phía Nhà tuyển dụng lẫn người lao động trong việc thu hút nhân lực chuyên môn-kỹ thuật và quản lý tới làm việc tại khu công nghiệp.
Bài viết này tập trung vào một số vấn đề xoay quanh việc tuyển Kế toán có nhiều kinh nghiệm cho khu công nghiệp, cụ thể là vị trí Kế toán tổng hợp, làm việc tại một công ty đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), với nhà máy tại KCN Bình Xuyên, huyện Bình Xuyên, Vĩnh Phúc. Đây là vị trí có mã số P327 trên website này. KCN Bình Xuyên nằm bên quốc lộ 2, cách đường Bắc Thăng Long-Nội Bài độ 12 km, cách trung tâm Hà Nội độ 45km.
Từ góc độ ứng viên:
Qua tiếp xúc và phỏng vấn nhiều ứng viên nghề kế toán, DTK Consulting nhận thấy có rất ít ứng viên kế toán sẵn sàng đi tới khu công nghiệp để làm việc. Cũng dễ hiểu vì trong thành phố Hà Nội có rất nhiều công ty thương mại và dịch vụ, hơn thế nữa, hầu như mỗi doanh nghiệp cũng đều có ít nhất một vị trí kế toán. Nếu nhìn về dòng di cư thì thấy lao động từ các tỉnh lân cận (bao gồm cả các kế toán) về cư trú và làm việc tại Hà Nội khá đông.
Số ứng viên kế toán “ít ỏi” sẵn sàng đi tới làm việc tại khu công nghiệp dường như thuộc 4 nhóm:
- Nhóm thứ nhất, bao gồm các ứng viên (kế toán) muốn có một môi trường làm việc chuyên nghiệp, hết giờ thì đi về (Hà Nội) để dành thời gian cho học thêm bằng 2 hay công việc riêng. (Vì ở khu công nghiệp như tại Vĩnh Phúc thì cuối giờ làm là mọi người phải lên xe ô tô công ty đi về nhà – việc làm thêm giờ là rất hãn hữu). Nhóm này thường mong đợi mức lương cao hơn so với mức lương họ đang nhận nếu làm ở Hà Nội, coi như một sự “bù đắp” cho việc phải đi làm xa.
- Nhóm thứ hai, bao gồm các ứng viên mong muốn được làm việc ở công ty nước ngoài để có điều kiện học hỏi thêm, nâng cao năng lực nghề nghiệp nghề kế toán, phát triển sự nghiệp cá nhân. Lý tưởng nhất là nếu nhà các ứng viên này ở phía quận Cầu Giấy hay dọc tuyến Phạm Văn Đồng, Hoàng Quốc Việt (tiện đi đến địa điểm đón của xe công ty).
- Nhóm thứ ba là các ứng viên kế toán có gia đình, nhà cửa tại Vĩnh Phúc, sau một thời gian đi làm tại Hà Nội, các ứng viên nhóm này có nguyện vọng về làm gần nhà, tiết kiệm thời gian đi lại để có thể dành nhiều thời gian hơn cho công việc gia đình sau giờ làm. Nhóm này sẵn sàng chấp nhận mức lương thấp hơn so với làm ở Hà Nội.
- Nhóm thứ tư có thể bao gồm các ứng viên mới nghỉ việc ở công ty trước đây vì các lý do cá nhân, gia đình. Nhóm này không có sự ổn định cao đối với nhà tuyển dụng, vì việc đi lại hàng ngày 35-45 km tới khu công nghiệp có thể là yếu tố bất lợi đối với họ.
Từ góc độ Nhà tuyển dụng:
Vị trí P327 nêu trên là Kế toán tổng hợp, đòi hỏi ứng viên có nhiều kinh nghiệm trong một phạm vi rộng của công việc kế toán trong một doanh nghiệp sản xuất, thuộc loại hình đầu tư trực tiếp nước ngoài. Ứng viên cần thông hiểu các văn bản pháp luật liên quan đến lĩnh vực công việc, có kinh nghiệm làm các loại báo cáo tài chính trong doanh nghiệp.
Thực tế thì nguồn nhân lực của Việt Nam, hay lấy hẹp hơn, là tại khu vực Hà Nội và lân cận, không thiếu các cá nhân đáp ứng yêu cầu này. Tuy nhiên, để sẵn sàng đi tới khu công nghiệp cách Hà Nội 45 km (đi - về ngày 2 lần) thì không có nhiều ứng viên quan tâm. Vậy có thể kết luận rằng đây là một vị trí khó tuyển dụng (hard-to-fill vacancy). Có thể hình dung ra rằng các doanh nghiệp sản xuất đặt tại các khu công nghiệp phải cạnh tranh rất gắt gao trong thu hút và lưu giữ nhân lực chuyên môn, nhân lực quản lý với các công ty thương mại và dịch vụ, được đặt ngay tại các thành phố và thị xã, gần các khu dân cư…
Để cạnh tranh thành công, các doanh nghiệp tại các khu công nghiệp chỉ có thể dùng các công cụ tài chính (trả mức thu nhập cao hơn) hay quan tâm hơn đến khâu đào tạo, phát triển nhân viên (đào tạo tại chỗ - ngay trong công việc, hay gửi đi đào tạo bên ngoài, với các nhân viên có kiến thức và kinh nghiệm cơ bản tốt song chưa thực sự đáp ứng được một số yêu cầu lâu dài của doanh nghiệp). Cuối cùng, để lưu giữ được nhân sự, doanh nghiệp còn cần có môi trường làm việc chuyên nghiệp, tạo sự cân bằng về vật chất, tinh thần cho người lao động.
Trên phương diện vĩ mô, chính quyền địa phương có thể đẩy mạnh quảng bá về sự phát triển kinh tế địa phương, tạo sự thu hút với chính lực lượng lao động của tỉnh nhà. Tuy nhiên, trước mắt các doanh nghiệp tại các khu công nghiệp vẫn phải “tự thân vận động” (Link khác) là chính để tìm được nguồn nhân lực phù hợp cho sản xuất và kinh doanh.
DTK Consulting, 15/04/2010
