Đây là bài viết của Giám đốc DTK Consulting dành cho Kỷ yếu "Hiệp hội Nhân sự – 10 năm Hợp lực và Phát triển", với tư cách là Thành viên Ban Pháp luật & Quan hệ lao động của Hiệp hội Nhân sự (HRA).
1. Lối tiếp cận hai bên cùng có lợi (Win-Win) trong tuân thủ pháp luật lao động và xây dựng quan hệ lao động hài hòa tại doanh nghiệp (Link)
Tại Tọa đàm “Việt Nam – Na Uy: Quan hệ lao động”, được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 19/3/2014, ông Roger Vassdal, Tổng Giám đốc Công ty TNHH VARD Vũng Tàu, một doanh nghiệp Na Uy tại Việt Nam, đã chia sẻ thực tiễn từ doanh nghiệp trong lĩnh vực quan hệ lao động. Là một công ty tập trung vào đóng các con tàu chuyên dụng, ông Vassdal chia sẻ rằng, VARD Vũng Tàu đã áp dụng những hệ thống và lối tiếp cận sau liên quan đến quan hệ lao động để duy trì năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp:
- Áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 (hệ thống các tiêu chuẩn trách nhiệm giải trình xã hội);
- Tham gia mạng lưới UN Global Compact (Mạng lưới Hiệp ước Toàn cầu Việt Nam);
- Tuân thủ pháp luật ngày từ ban đầu khi làm việc với các nhà chức trách;
- Thực hiện CSR (Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp).
Sau đây là một số thông tin và phân tích chi tiết.
Tiêu chuẩn SA8000
SA8000 là tiêu chuẩn đầu tiên được áp dụng để đánh giá các vấn đề trách nhiệm xã hội. Tiêu chuẩn này được xây dựng theo cấu trúc tiêu chuẩn ISO 9001/ISO 14001, các Công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), tuyên bố Liên Hiệp Quốc về Quyền con người và Công ước Liên Hiệp Quốc về Quyền trẻ em. Chứng nhận theo tiêu chuẩn SA8000 được công nhận trên toàn thế giới gồm quá trình triển khai và đánh giá hệ thống quản lý nhằm đề cao những mô hình lao động được xã hội chấp nhận và mang lại hiệu quả cho chuỗi nhà cung ứng.
Mạng lưới Hiệp ước Toàn cầu Việt Nam (GCNV)
Mạng lưới Hiệp ước Toàn cầu Việt Nam (GCNV) là một liên minh của các doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ, tổ chức chính phủ, trường đại học và các học viện tại Việt Nam cùng chung tay để thực hiện Trách nhiệm Xã hội tại Việt Nam. Thành viên của GCNV hướng đến những hoạt động bảo vệ quyền con người, cải thiện điều kiện lao động, bảo vệ môi trường và ủng hộ chống tham nhũng.
GCNV được thành lập vào năm 2007, là sáng kiến dựa trên mối quan hệ đối tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (UN). Các hoạt động của GCNV hướng đến mục tiêu hỗ trợ các thành viên của mình thực hiện hiệu quả trách nhiệm xã hội doanh nghiệp tại Việt Nam . Các doanh nghiệp có thể tham khảo cuốn “Sổ tay trách nhiệm xã hội doanh nghiệp” từ trang web của GNCV .
Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR)
Trong những năm gần đây, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR, viết tắt của Corporate Social Responsibility trong tiếng Anh) ngày càng được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Có thể tham khảo tuyên bố của Công ty Xi măng Holcim như sau về CSR:
“Tại Holcim Việt Nam, trách nhiệm xã hội doanh nghiệp thể hiện cam kết trở thành đối tác đáng tin cậy với tất cả các bên hữu quan, xây dựng và duy trì mối quan hệ tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau. Chúng tôi mong muốn đóng góp để tăng chất lượng cuộc sống của tất cả người lao động của chúng tôi, gia đình họ và cộng đồng xung quanh khu vực có nhà máy của chúng tôi hoạt động. CSR còn bao gồm mối quan hệ của chúng tôi với khách hàng và nhà cung cấp và nỗ lực của chúng tôi để tạo ra nền tảng cho xã hội tương lai.”
Tuân thủ các quy định của pháp luật
Việc doanh nghiệp tuân thủ các quy định của pháp luật lao động, đặc biệt trong các lĩnh vực liên quan đến quyền và lợi ích của người lao động, sẽ giúp duy trì quan hệ lao động lành mạnh hơn và giảm thiểu các rủi ro dẫn đến tranh chấp lao động. Như đã nêu trên đây, lối tiếp cận của Công ty TNHH VARD Vũng Tàu khi làm việc với các nhà chức trách, rằng doanh nghiệp tuân thủ ngay từ bước đầu tiên, là đáng để học tập.
(Còn tiếp)
Tùy bản chất công việc mà một số ngành nằm ngoài phạm vi áp dụng SA8000, ví dụ như nông nghiệp và công nghiệp khai khoáng. Tuy nhiên, các tổ chức, doanh nghiệp thuộc các ngành này có thể có những giải pháp thay thế khác nhằm đạt được các mục tiêu trách nhiệm xã hội chung.
Có thể tham khảo thêm về GCNV từ đây.